Visie
Het toekomstbeeld voor de gemeente
Gemeentebrede keuzes
Verbonden met de omgeving
- Bij alle ontwikkelingen die relatie hebben met de fysieke leefomgeving, vormen de landschappelijke en cultuurhistorische waarden het vertrekpunt evenals de mogelijkheden en beperkingen van het natuurlijk bodem- en watersysteem. Dit betekent niet dat onze gemeente ‘op slot’ gaat. Juist omdat we onze ambities willen realiseren, zijn ontwikkelingen – klein en groter – nodig. Allerlei opgaven (woningbouw, bedrijvigheid, infrastructuur, klimaatadaptatie, energietransitie, etc…) vragen ruimte.
We willen dat al deze (en andere) ontwikkelingen landschappelijk goed worden ingepast en waar mogelijk een bijdrage leveren aan behoud of versterking van de bestaande kwaliteiten. Mede om die reden vormen de vier landschappen en hun kwaliteiten het fundament onder deze Omgevingsvisie. Ook het natuurlijk bodem- en watersysteem zal medebepalend zijn voor de mogelijkheden voor nieuwe ontwikkelingen. Bij locatiekeuzes, inrichting en beheer van gebieden houden we rekening met het natuurlijk systeem om zo in te spelen op de klimaatveranderingen. - Trots zijn op onze fraaie landschap vertaalt zich ook in zorgvuldig en multifunctioneel ruimtegebruik. Zoals gezegd, verlies aan areaal ten behoeve van verstedelijking kunnen we niet altijd voorkomen. Maar we willen wel areaalverlies waar mogelijk beperken. Dit betekent bijvoorbeeld dat:
- we niet direct onze blik buiten de dorpen werpen, maar ook nadrukkelijk zoeken naar mogelijkheden voor binnenstedelijke transformatie en herstructurering;
- in geval van woonuitbreiding is verticaal bouwen wat ons betreft een optie. We kijken daarbij met name naar Leek en Zuidhorn waarbij de huidige maat en schaal van deze kernen enige vorm van hoogbouw kunnen dragen.
- kijken naar meervoudig gebruik van gronden en gebouwen, om op die manier meerdere functies op één plek te bundelen;
- we bij woningbouw kijken naar de wijze waarop dit in de historisch gegroeide structuren past;
- het gewenst gebruik van de ruimte ten behoeve van een veilige en gezonde leefomgeving stimuleren.
- We zijn trots op ons landelijk gebied en de diversiteit daarvan. Tijdens de gesprekken die we gedurende het proces voerden, werden de kwaliteiten van het landelijk gebied vaak genoemd en geroemd. We zetten dan ook in op de bescherming van ons buitengebied. Dat doen we o.a. door op vrijkomende agrarische locaties ruimhartig om te gaan met plannen voor wonen, maar ook recreatie, ambachtelijke bedrijvigheid, paardensector, winkels met streekproducten of creatieve beroepen.
- In het Westerkwartier is veel gaande op het vlak van natuurontwikkeling. In verreweg de meeste gevallen gaat het daarbij om een combinatie met bijvoorbeeld waterberging (Zuidelijk Westerkwartier) of agrarische gebruik (Medenertilsterpolder). Voor de toekomst blijven we ons inzetten voor het zoeken naar en benutten van koppelkansen.
Op deze plaats kan het Natura 2000-gebied Leekstermeergebied (hoewel slechts voor een beperkt deel liggend in onze gemeente) niet onbenoemd blijven. Dit Natura 2000-gebieden herbergt bijzondere natuurwaarden, waarvoor instandhoudingsdoelstellingen gelden. Met deze waarden en doelstellingen houden we vanzelfsprekend rekening.
Natuur is echter niet slechts op een beperkt aantal plekken in de gemeente te vinden. Integendeel, natuur is overal te vinden in onze gemeente. We vinden het versterken van biodiversiteit en natuurwaarden in gemeentelijke groenstructuren, cultuurhistorische landschapselementen, (klimaat)bossen en natuurterreinen binnen de gehele gemeente (groen blauwe dooradering) erg belangrijk en maken ons daar sterk voor. We doen dat bijvoorbeeld door het behouden en herstellen van landschapselementen (pingo’s, houtsingels).
Ligging Natura 2000-gebied Leekstermeergebied (Bron: www.natura2000.nl) met in rood globaal weergegeven het deel liggend in de gemeente Westerkwartier.
Verbonden met elkaar
- We willen dat iedereen meedoet in het Westerkwartier. Hoewel de gedachten daarbij vaak allereerst uitgaan naar (terecht belangrijke) aspecten als een drempelloze toegankelijkheid van voorzieningen zoals scholen, het gemeentehuis, bushaltes en zorgvoorzieningen, kijken wij verder. Wij willen ook:
- dat er voldoende en passende werkgelegenheid is;
- zoveel mogelijk inwoners bij ontwikkelingen in de dorpen actief betrekken;
- dat er voldoende mogelijkheden zijn om andere mensen te ontmoeten;
- dat er mogelijkheden zijn om tóch te kunnen bewegen, ook als je geen geld voor de sportschool hebt;
- dat we een sociaal veilige omgeving creëren, zodat kwetsbare mensen tóch de deur uit durven;
- dat woonzorgconcepten van de grond komen, zodat mensen langer thuis kunnen wonen.
Op deze, en andere, manieren werken we aan een inclusieve Westerkwartierse samenleving.
- We zetten in op een volwaardig aanbod aan voorzieningen op het gebied van cultuur, sport, onderwijs, maatschappelijke ondersteuning. Daarmee bedoelen we dat voor iedere inwoner, van jong tot oud, binnen de gemeente terecht kan voor een compleet pakket aan maatschappelijke voorzieningen. We gaan we voor een uitstekende kwaliteit. Tegelijk zien we dat inwoners van de kleine woondorpen gebruik maken van de voorzieningen van nabij gelegen grotere dorpen. Dat in sommige dorpen voorzieningen niet fysiek aanwezig zijn, hoeft daarom geen probleem te zijn. We zullen voorzieningen gaan clusteren in de centrumdorpen. Inzetten op clustering heeft namelijk vaak als resultaat dat een breder pakket aan voorzieningen kan worden behouden. Tegelijk gaan we zorgen voor goede verbindingen daar waar wij dat zelf kunnen realiseren en stimuleren daar waar wij zelf geen directe taak hebben. We doen dat bijvoorbeeld door:
- Het zorgen voor deelvervoer in de centrale dorpen en de basisdorpen;
- Uitbreiding van het aantal deelauto’s uit;
- Het stimuleren van het onderlinge helpen door inwoners;
- Het versterken van de noord-zuidverbindingen door onze gemeente.
- Passend bij het niet-stedelijke karakter zorgen we ervoor dat in elk van onze 41 dorpen een ontmoetingsplaats (in de vorm van bijvoorbeeld een plein, dorpshuis, of multifunctioneel centrum) te vinden is. Een centrale ontmoetingsplaats zien wij voor alle kernen als noodzakelijke voorziening.
- Ook (het behoud) van voorzieningen als detailhandel, horeca en recreatie en toerisme vinden we belangrijk. Omdat het hier gaat om commerciële functies zien we voor onszelf in de eerste plaats een faciliterende rol.
We zetten in op een gezond Westerkwartier. We benaderen het begrip gezondheid daarbij breed, namelijk vanuit het vermogen van mensen om zoveel mogelijk eigen regie te kunnen voeren (positieve gezondheid). In de fysieke leefomgeving betekent dit dat we aandacht hebben voor een stimulerende omgeving (groen, natuur en cultuur). Daarbij willen we bij het inrichten van onze leefomgeving proberen mensen te stimuleren om gezonde keuzes te maken. Dat kan bijvoorbeeld door goede mogelijkheden te bieden voor ontmoeten, spelen, sporten, wandelen en fietsen. Bij het maken van nieuwe plannen zullen wij expliciet aandacht besteden aan gezondheid en vragen wij dat ook van onze partners. - We zien het belang van snel internet voor iedere inwoner. We faciliteren daarom een volledige dekking binnen onze gemeente en streven daarbij naar een minimale snelheid van 100 Mb/s voor elke aansluiting. We verbeteren daardoor de mogelijkheden om vanuit huis te werken, het langer zelfstandig kunnen blijven wonen en zorg op afstand.
- Door decentralisatie in verantwoordelijkheden in de zorg, wordt de gemeente meer en meer verantwoordelijk voor ‘beschermd wonen’ (vanaf 2022/2023) en maatschappelijke opvang (vanaf 2026). Wij ondersteunen mensen met een psychische kwetsbaarheid zoveel mogelijk in onze wijken en bieden hiervoor geschikte voorzieningen.
