Gebiedskompas - Basisdorpen

Koers en keuzes

Voorzieningen

In de basisdorpen is het streven om in overleg met bewoners en organisaties het voorzieningenniveau zo goed mogelijk te behouden. De sociale voorzieningen zien wij namelijk als belangrijk bindmiddel in de kernen. Wij willen de voorzieningen zoveel mogelijk in de kernen houden, maar realiseren ons dat de trends in de samenleving zullen leiden tot fundamentele keuzes. Clustering van voorzieningen op de bereikbaarheidsassen vormt daarin een belangrijk uitgangspunt, net als het verbreden van dorpshuizen naar multifunctionele accommodaties waarin combinaties van verschillende functies zorgen voor een betere en efficiënte inzet van financiële én persoonlijke middelen.

Inwoners en vrijwilligers spelen een belangrijke rol in het behoud van voorzieningen in de kernen. Zij dragen hier - samen met de gemeente en andere betrokken partijen - een belangrijke verantwoordelijkheid voor.

Wonen

Zoals hiervoor aangegeven leggen we het accent wat betreft woonuitbreiding (los van de lokale behoefte) bij de kernen Marum, Leek en Zuidhorn (ontwikkeling via de bereikbaarheidsassen). In de Woonvisie wordt over de bereikbaarheidsassen opgemerkt dat het gaat om een versnelde ontwikkeling in dorpen die nu al goed ontsloten zijn door trein of snelweg. Daarmee benutten we de bestaande infrastructuur goed. Zuidhorn heeft hierin sinds jaar en dag de meest uitgesproken positie, mede door haar ligging dicht bij Groningen. Maar ook in kernen als Leek, Marum en Aduard is dit merkbaar.

We merken namelijk dat de woningbouwvraag zich daar met name concentreert. Maar we zien ook kansen voor de basisdorpen die op relatief korte afstand liggen van Groningen en/of de bereikbaarheidsassen A7 en N355. Het gaat daarbij om Aduard en de dorpen gelegen langs de A7 zoals Oostwold. Dit zijn dorpen waar we een bovenlokale vraag denken te kunnen bedienen.

We wijzen op voorhand geen locaties aan, maar willen indien aan de orde graag met de betreffende dorpen tot maatwerk komen. Voor de basisdorpen wordt in de eerste plaats rekening gehouden met kleinschalige ontwikkelingen, met het accent op herstructurering en plaatselijk inbreiding.

We denken daarbij nadrukkelijk in netwerken van dorpen die samen voorzieningen bieden en bewoners behouden en aantrekken. Het denken in netwerken vormt een voornaam argument om ook in basisdorpen woningbouw te verwelkomen: niet per se voor behoud van eigen dorpsvoorzieningen, maar wel voor draagvlak onder voorzieningen in een groter netwerk van dorpen en omdat ook in kleine dorpen een kwalitatieve woonvraag blijft bestaan.

Basisdorpen kunnen profiteren van ontwikkeling via bereikbaarheidsassen (bron: Woonvisie)

Leefbaarheid

Ezinge en Aduard beschikken over een eigen dorpsvisie. In Aduard speelt daarnaast het proces ‘het nieuwe wonder van Aduard’, een ambitieus plan om het kloosterverleden meer herkenbaar en beleefbaar te maken. In Zevenhuizen is het dorpsvisie-proces nog gaande. Wij juichen het toe dat dorpen zelf aan de slag gaan met een dorpsvisie. Wie anders dan de inwoners zien immers het beste wat belangrijk is voor de toekomst. Dorpsvisies zien wij als bouwstenen voor deze Omgevingsvisie.

Graag gaan we samen met de dorpen aan de slag om de dorpsvisies zoveel mogelijk om te zetten naar concrete, tastbare resultaten.

Werken

Ten aanzien van de leefbaarheid is bestaande kleinschalige bedrijvigheid wel van belang. Met het oog op het behoud van de leefbaarheid zijn ruime mogelijkheden voor beroep en werk aan huis erg belangrijk. We faciliteren dit via regelgeving en een goede digitale bereikbaarheid.

Detailhandel

Voor de basisdorpen gelden in principe de volgende actiepunten. We willen:

• storende leegstand aanpakken;
• transformatie van (voormalige) winkelpanden naar andere functies faciliteren;
• functies concentreren;
• de randvoorwaarden voor winkels via onze regelgeving optimaliseren.

Het initiatief voor deze acties zal veelal bij de aanwezige ondernemers en bedrijven vandaan dienen te komen. Aan de hand van onze Detailhandelsvisie zullen we ondernemers hierbij ondersteunen.  

Overige thema’s

Wat betreft thema’s als duurzaamheid, veiligheid, recreatie, zorg en gezondheid gelden ook in de basisdorpen de gemeentebrede uitgangspunten zoals verwoord in hoofdstuk 1 van deze Omgevingsvisie.